وبسایت دهستان فش

طبق گفته بسیاری از قدیمی ها ، آمار و اسناد ، روستای فش ابتدا ((حبش)) نام داشته ولی در کتابی نوشته " خاراکسی " جغرافی دان یونان در اواسط قرن اول میلادی نام "هُوُش" در اطراف کنکور ( نام قدیم کنگاور ) ذکر شده است . فش پیش ازجنگ نهاوند بین اعراب و ایرانیان شهری آباد و پر زرق و برق بوده ، یکی از قطب هایتجاری مهم و مستقل از کنگاور به حساب می رفته ، که در آن جنگ به کلی ویران ، متروک و خالی از سکنه شده بود. ولی به علت خوبی آب و هوا مجددا توسط بومی های قبلی و ایالات مختلف از نو ساخته ، تمدنی باستانی با زبانی متمایز از شهرها وروستاهای اطراف تشکیل دادند . همین مسئله تا به امروز ادامه یافته و باعث شده تمام روستا های تحت پوشش فش گویش کردی داشته باشند ولی اهالی فش مخلوطی از کردی ، لری ، فارسی و لکی به عنوان لهجه فشی یا به قول اهالی "پشی" صحبت کنند. کلمه فش در فارسی به معنای آراستگی سر و صورت و ظاهر مرد و در عربی به معنای یال اسب گفته می شود .به گفته ی بسیاری از قدیمی ها زمانی فش شکارگاه خسروپرویز بوده و هنگام شکارگراز در میان نی زارها ، بر اثر وزش باد ، نی ها به شکل یال اسب که که در آن زمان پش (فش) گفته می شد در امده و از آن پس این نام را برای شکارگاه خود انتخاب کرده بود.

بلایای طبیعی مانند زلزله ، سیل ، طوفان مانع پیشرفت و اقتدار فش شده به طوریکه فش در طول تاریخ 3 بار شاهد زلزله مخرب بوده که شدید ترین آنها مربوط به سال1336 است که به طور کلی روستا تخریب شده بود . مردمی که از این زلزله جان سالم به در برده بودند ، تقریبا به صورت طایفه ای به 4 قسمت تقسیم شده و هر کدام به قسمتی از زمین های اطراف روستای ویران شده کوچ کرده و محل های ۴گانه فش که امروز نیز باقی مانده را تشکیل دادند.از نظر نژادی عده بسیاری از مردم معتقدن اعقاب آنها همراه شیرین از "ارمن" به اینجا آمده اند . حقیقی ها و اشرفی ها را از کردهای سنجابی و گوران میدانند. عظیمیها فارس و مهاجر لرستانی هستند ، طایفه شیخ ها از اعراب هستند . مرآتی ها عده ای ارمنی و عده ای مهاجران لر هستند .سایر مردم را به ایل های زوله ، کلهر و کردهای مهاجر ربط می دهند . به طوری کهمشخص است با همه ی این تنوع نژادی ، مردم روستا به یک گویش صحبت میکنند واین نشان دهنده قدمتی بسیار طولانی است که آنها با هم به مرور هم زبان شده اند.